Anahtar Kavramlar: gök cisimleri, güneş sistemi, uzay araştırmaları, yıldız, takım yıldız, kuyruklu yıldız, meteor, gezegen ışık yılı, uydu, gök ada, galaksi, astronomi birimi, uzay, Fen ve Teknoloji, YGS de ilköğretim.
Yıldız: Yıldızlar, uzaydaki “bulutsu” adı verilen yüksek sıcaklıktaki yoğun gaz ve toz bulutlarının bir araya gelip sıkışmasıyla meydana gelir.
Takımyıldız: Dünya’dan gökyüzüne bakıldığında bir arada görünen yıldız kümeleri takımyıldız olarak adlandırılır. Takımyıldızı oluşturan yıldızlar birbirlerine uzak mesafededir. Yıldızları birbirine yakın ve aynı hizada
görmemizin nedeni uzaktan gözlemliyor olmamızdır. Büyükayı, Küçükayı, Ejderha, Kuzey Tacı, Başak, Çoban ve Orion (Avcı) bilinen takımyıldızlardan bazılarıdır.
Kuyruklu yıldız: Kuyruklu yıldızlar, adlarının aksine yıldız değildir. Kendiliğinden
ışık kaynağı olmayan, Güneş’ten aldığı ışığı yansıtan gök cisimleridir. Bu gök cisimlerinin yapısında donmuş hâlde buz, gaz ve tozlar bulunur. Bundan dolayı “kirli kartopu” olarak da adlandırılır. Kuyruklu yıldızlar Güneş’in çevresinde eliptik bir yörüngede dolanırlar. Güneş’e yaklaştıklarında yapısındaki bir miktar
buz erir. Buzla karışmış toz ve taş parçaları serbest kalır. Serbest kalan gaz, su buharı ve ince tozlar güneş rüzgârıyla itilerek kuyruklu yıldızın kuyruk kısmını oluşturur.
Meteor ve Gök Taşı: atmosfere yüksek süratle girip yanan bu toz, taş ve kaya parçalarına meteor denir. Meteorların bazıları yeryüzüne doğru gelirken atmosferde yanarak tükenmesine rağmen bazıları, tamamı yanmadığı için yeryüzüne düşer. Yeryüzüne düşen meteorlar gök taşı olarak adlandırılır.
Meteorlar, düştükleri gezegenlerin yüzeyinde ciddi hasarlara yol açıp çok büyük çukurlar oluşturabilir. Bu şekilde oluşan çukurlara meteor çukuru
adı verilir. Dünya yüzeyinde oluşan çukura ise gök taşı çukuru denir.
Gök Ada (Galaksi): Güneş, diğer yıldızlar, bulutsular, gezegenler ve uyduları bir araya gelerek gök ada (galaksi) dediğimiz dev sistemleri oluştururlar.
Astronomların uzayda yaptıkları araştırmalar sonucunda, birbirlerinden çok uzakta olan, farklı boyut ve şekillerde milyonlarca gök ada olduğu
keşfedilmiştir. Dünya’mız Samanyolu gök adası içerisinde yer alır. Samanyolu
gök adası sarmal görünümde olup merkezden dışa doğru açılan kolları vardır.
Güneş sistemimiz bu kollardan “avcı kolu” içerisinde yer alır. Samanyolu gök adası uzaydaki en büyük gök adalardan biridir.
Gök adaların da içinde yer aldığı gök cisimlerinin tümü, aralarındaki boşlukla
birlikte evren olarak adlandırılır. Dünya dışındaki evren parçasına ise uzay
adı verilir. Dünya’mız uzayda Samanyolu gök adasının avcı kolu içerisinde yer alan Güneş sisteminde Güneş’e en yakın üçüncü gezegendir.
